Πώς η οπτική ίνα κέρδισε το Νόμπελ;

Σήμερα, περισσότερα από 3,2 εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχουν ενωθεί με το μεγαλύτερο δίκτυο οπτικής ίνας της χώρας το οποίο καλύπτει 43.000 χιλιόμετρα. Είναι μία ανάγκη που στην εποχή μας την θεωρούμε δεδομένη και απαραίτητη εξαιτίας της ποιότητας, της ταχύτητας και της ποσότητας των δεδομένων που μπορούν να μεταφερθούν.

Ποια είναι όμως η ιστορία που κρύβεται πίσω από την εφεύρεση και την διάδοση αυτής της επαναστατικής τεχνολογίας;
Σε αντίθεση με άλλες καινοτομίες των τηλεπικοινωνιών όπου βασικός μοχλός υπήρξε η εμπορική χρήση, στην περίπτωση της οπτικής ίνας το αρχικό κίνητρο ήταν η επιδίωξη της ομορφιάς.

Η βασική ιδέα της οπτικής ίνας διερευνήθηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1840 όταν οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν πίδακες νερού για να καθοδηγήσουν το φως σε δημόσιες ακαδημαϊκές εκδηλώσεις.

Στο Παρίσι του 1841 ο Ελβετός φυσικός J. Daniel Colladon για πρώτη φορά έδειξε πως μπορούμε να κατευθύνουμε το φως μέσω της διάθλασης του γυαλιού. Πρόσφερε στους συναδέλφους του «όχι μόνο το πιο περίεργο, αλλά και το πιο όμορφο πείραμα στον τομέα της οπτικής», όπως έγραψε ο ίδιος. Η ιδέα του εξέπληξε το ευρύ κοινό όταν χρησιμοποιήθηκε σε παραστάσεις μπαλέτων και όπερας στο Παρίσι. Δεκαετίες αργότερα, χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία εκπληκτικών φωτιζόμενων σιντριβανιών σε πολλές από τις μεγάλες βικτοριανές εκθέσεις του 19^ου αιώνα.

Η σύγχρονη έκδοση των οπτικών ινών – χρησιμοποιώντας εύκαμπτες ίνες γυαλιού για τη μετάδοση φωτός – ανακαλύφθηκε από πέντε ερευνητές που εργάζονταν ανεξάρτητα ως τα μέσα του 20^ου αιώνα, και μία από τις πρώτες βασικές εφαρμογές του ήταν το γαστροσκόπιο, το οποίο για πρώτη φορά επέτρεψε στους γιατρούς να κοιτάξουν μέσα σε σώμα χωρίς χειρουργική επέμβαση. Τα ενδοσκόπια έγιναν πρακτικά το 1956 όταν τρεις ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν ανακάλυψαν πώς να φτιάξουν στερεές ίνες με επένδυση από γυαλί. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1960, ο Ινδός φυσικός Narinder Singh Kapany, γνωστός και ως «πατέρας της οπτικής ίνας», δημιούργησε τον νεολογισμό fiber optics.

Με την εφεύρεση του λέιζερ οι επικοινωνίες οπτικών ινών αναπτύχθηκαν ραγδαία.

Ο Κινέζος ηλεκτρολόγος μηχανικός Charles K. Kao το 1965 υποστήριξε ότι η οπτική ίνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις τηλεπικοινωνίες, μία ιδέα που του χάρισε το βραβείο Νόμπελ πολλά χρόνια αργότερα. Το 1988 το πρώτο διατλαντικό καλώδιο οπτικών ινών συνέδεσε την Ευρώπη με τη Βόρεια Αμερική και σήμερα οι οπτικές ίνες είναι το βασικό στοιχείο των τηλεπικοινωνιών παγκοσμίως.

Πηγές: Μουσείο Τηλεπικοινωνιών ΟΤΕ